Demir eksikliği anemisinde beslenme
Toplumumuzda yaygın bir halde anemiye rastlanılmaktadır. Anemi nedenlerine bakıldığında en çok demir eksikliği anemisi bulunmaktadır. Demir eksikliği anemisi, kana kırmızı rengini veren ve kanımızda oksijen taşımakla misyonu olan hemoglobin ölçüsünün azalmasıdır.Demir ise hemoglobinin ana hususunu yapan elementtir.
Yapılan araştırmalara nazaran dünyada erkeklerin yüzde 20’si, bayanların yüzde 35’inde, hamilelerin yüzde 50’sinde, bebek ve çocuklarda ise yüzde 50-60 oranında demir eksikliği görülmektedir. Demir eksikliği anemisi en çok bebeklerde, büyüme çağındaki çocuklarda , kan kaybı fazla olan yetişkinlerde, gebe ve emziren bayanlarda görülmektedir.
Zamanında ve olağan tartıda doğan bebeklerde birinci 6 ay demir depoları kâfi ve anne sütünden alınan demir emilimi yüksektir.Ancak 6 aydan sonra ek besinlere geçilmesi ve süratli büyüme olacağından bedenin demir gereksinimi artar.Demir eksikliğine bağlı oluşan kansızlık ;büyümeyi, öğrenmeyi, konsantrasyonu, zeka ve algılama işlevlerini negatif istikamette tesirler.
Günlük Önerilen Demir Miktarı
7-12 aylık bebeklerde 11 mg
Çocuklarda 10 mg
Erkeklerde 10 mg
Kadınlarda 18 mg
Gebelik periyodunda 27 mg
Emzirme devrinde 18 mg
Demir eksikliğinde klinik bulgular yavaş gelişir.Bulgular hafif olabileceği üzere şiddetli de olabilir.
Demir Eksikliği Anemisinin Belirtileri:
Halsizlik, bitkinlik
Büyüme ve gelişme geriliği
Unutkanlık
Konsantrasyon güçlüğü
Bağışıklık sisteminde zayıflama
Çarpıntı ve nefes darlığı
Deride solgun görünüm
Tahriş olmuş dil
Bazı hastalarda bunlara ek olarak çamur, toprak yeme üzere belirtiler bulunmaktadır.
Beslenme Teklifleri:
En güçlü demir kaynağı kırmızı et ve kurubaklagillerdir.Özellikle yumurta,karaciğer, dalak , kuru üzüm, pekmez, badem, hurma ve yeşil yapraklı sebzelerde demir fazla bulunmaktadır.Demirden güçlü olan besinler C vitamini ile birlikte alındığında demir emilimi artmaktadır.Bu nedenle yumurta, et üzere demir içeriği yüksek olan besinlerle portakal suyu yahut limon kullanılabilir.
Yemeklerin çabucak akabinde çay , kahve içmek demir emilimini azaltmaktadır.Bu yüzden bu içecekleri yemekten 45-60 dk sonra içmek gerekir.Çayda bulunan tanenlerin demir emilimini azaltmaması için çaya limon sıkılarak içilmelidir.Kalsiyum demir emilimini azaltacağı için demir içeriği yüksek besinlerle ayran , yoğurt üzere süt eserleri tüketilmemelidir.Çünkü süt eserleri demirin bedenimiz için gereken biyoyararlılığını azaltır.
Demir eksikliği tedavisinde beslenmenin yanında, hekim denetiminde de tıbbi tedavi yapılmalıdır.Doktor tarafından önerilen demir ilaçlarının sistemli kullanılması son derece değerlidir.Demir ilaçları alınırken öncesi ve sonrasında çay ve süt eserlerinin tüketilmemesi gerekir.Bu nedenle C vitamini içeriği yüksek besinlerle alınması gerekir.
