Mevsim geçişlerinde dikkat edilmesi gerekenler
Yaz aylarından sonbahara geçerken metabolizmamız bu periyoda alışmaya çalışır. Mevsim değişikliğinin tesirleri her beşerde farklı formlarda ortaya çıkar. Bilhassa kronik hastalığı olan bireyler, yaşlılar, gebeler ve çocukların bağışıklık sistemi daha hassas olduğundan mevsim geçişlerinden daha çabuk etkilenir. Havadaki ısı ve nem değişimine ahenk sağlamaya çalışan metabolizmamız beden ısısını yine düzenlemeye çalışır.
Vücutta fizyolojik olduğu kadar ruhsal taraftan de değişimler gözlemlenir. Uykusuzluk , halsizlik, yorgunluğun yanı sıra depresyon , içe kapanıklık , çok gerilim ve gerginlik meydana gelebilmektedir. Mevsim geçişlerinde birtakım hormonal değişimler de yaşanabilir. Memnunluk ve sevinç hislerini artıran serotonin hormonu ile uykuyu düzenleyen melatonin hormonunun azalması iştahta artışına neden olur. Mevsim değişikliği tiroid hastalarını da olumsuz istikamette tesirler. Sıcak-soğuk hava geçişleri yüzünden yaşanan rehavet, yorgunluk, gerilim ve gerginlik sonucu tiroid bezinde çalışma düzensizlikleri görülebilir.
Bu devirde yanlışsız beslenmek ,özellikle A, C, E vitaminleri ile çinko, selenyum, magnezyum, demir mineralleri ile omega-3 ve omega-9 yağ asitlerinden güçlü besinlerin seçimi bağışıklık sistemini güçlendirir.
Doğru beslenmek , sonbaharda düşmeye başlayan serotonin hormonu ve sistemsiz uykuyla istikrarı bozulan melatonin üretimini düzenlemeye yardımcı olmaktadır. Serotonin ve melatonin hormon düzeylerinin yükseltilmesiyle depresyon önlenebilir.
Serotonin ve melatonin’in imalinde değerli olan amino asit Triptofandır. Serotonin ölçüsünün artırılmasında ise magnezyum, çinko, triptofan ve omega 3 içeren yiyecekler büyük değer taşımaktadır. Muz, hindi eti, süt, kakao, erik, ananas, ceviz, fıstık, domates, portakal, kefir, yumurta, badem, mandalina, susam ve keten tohumunda yüksek oranda triptofan bulunur. Ayrıyeten kefirin sakinleştirici ve depresyon azaltıcı tesirinin yanı sıra yüksek oranda kalsiyum, magnezyum ve B vitamini içermektedir.
Melatonin kâfi üretimi için ise karanlıkta uyumak gerekir. Besinlerde kızılcık başta olmak üzere vişne, papatya, anason, ceviz, badem ve fındıkta yüksek ölçüde melatonin bulunur.
Mevsim değişirken bedeni arındıran çaylar, olağan çay ve kahve tüketimine tercih edilmelidir. Güne adaçayı ile sakin başlanmalı, orta öğüne antioksidan içeriği yüksek yeşil yahut beyaz çay, ikindi saatleri içinse kuşburnu, tarçın, nane karışımı yahut naneli mate çayı seçilebilir. Uyku sorununu çözmeye yardımcı olan papatya, ıhlamur, yasemin üzere sakinleştirici çaylar ise yatmadan evvel tüketilmelidir.
Doğru beslenme ile bedeni aç bırakmadan tokluk sağlayan kalorisi düşük besinlere gece atıştırmalığı olarak yer vermek bu devirdeki kilo artışları için tedbir olacaktır.
Güne daha canlı ve fresh başlamak için 1 küçük kase yoğurt ,yulaf ezmesi ve içine ek edilen taze yahut kuru meyveler ile hoş bir kahvaltı yapılabilir.
Mevsim geçişlerini rahat atlatabilmek için öncelikle beslenme ve uyku nizamına çok dikkat edilmelidir. Mevsime uygun vitamin ve mineral istikametinden varlıklı yiyecekler tüketilmelidir. Günlük sıvı alımına dikkat edip bol su içilmeli, sigara ve alkolden uzak durulmalıdır. Dokulara daha fazla oksijen taşıyabilmek için açık havada yarım saatlik yürüyüşler planlanmalıdır. Gerilime sebep olan durumlardan uzak durulmalıdır.
