Otizm ve beslenme – 1
Otizm, birinci olarak 1.943 yılında Amerikalı çocuk psikiyatristi Leo Kanner tarafından “Erken Çocukluk Otizmi” olarak isimlendirilmiş ve aşağıdaki özellikler doğrultusunda tanımlanmıştır. Kanner’a nazaran otistik çocuklar; * Kendine yöneltilen sözel tabirleri sıklıkla tıpkı formda tekrar eden, “ben” yerine “sen” üzere şahıs zamirlerini aksi kullanan, ekolalisi ve gecikmiş lisan gelişimi olan, Çok yeterli bir belleğe sahip olan, Resen başlattığı davranışları hudutlu oranda bulunan, Stereotip hareketleri bulunan ya da aşikâr hareketlere çok bağlılık gösteren, Aynılığı muhafaza isteği olan, Beşerlerle bağlantı kurmada zorluk çeken,cansız obje yahut fotoğrafları tercih eden, çocuklardır. “Dokuz nokta” olarak bilinen ölçütte ise, otistik çocuk; kendi şahsî kimliğinin farkında olmaması, muhakkak objelere bağımlılık geliştirmesi, objeleri emeline yönelik kullanamaması, içinde bulunduğu ortamdaki değişikliklere karşı reaksiyon göstermesi, mevcut olağan ya da özel zihinsel yeteneklere sahip olmanın yanısıra gözlenen genel bir gerilik olması üzere özelliklere bağlı olarak tanımlanmaktadır.
Rendle-Short’un “Kontrol Listesi” metodu ise; otizmi sırf tanımlayıcı nitelikte olup otistik çocuklar; başka çocuklar ile etkileşimde bulunmada zahmet çeken, sıklıkla tehlikelerin farkında olmayan, etrafındaki değişikliklere karşı çıkan, fizikî temastan kaçınan, ihtiyaçlarını işaret ile belirten çocuklar olarak tanımlanmıştır.
Rutter ve arkadaşları tarafından tekrar gözden geçirilerek geliştirilmiş ve günümüze kadar, otistik çocuklar için öne sürülen tüm görüşleri içeren dört ana nokta incelendiğinde Otizmin ortaya çıkmasının 30 aylıktan evvel olduğu görülmektedir. Çocukların konuşma ve lisan gelişiminde bariz bir gecikme kelam hususudur. Zihinsel gelişimle alakası olmayan, fakat toplumsal gelişimle ilgili bir yetersizlik kelam bahsidir ki bu çocukların sıklıkla sarılma-kucaklama üzere fizikî teması reddettikleri, insanlara karşı genel bir ilgisizlik ve göz kontağı kurmada yetersizliklerinin olduğu görülmektedir Kalıplaşmış oyun marifetleri gözlenmekle birlikte aynılığı muhafazada ısrar etme ve değişikliğe karşı reaksiyon gösterme de besbelli davranışlar ortasındadır.
OTİZMİN NEDENLERİ
Yapılan kimi çalışmalarda, psikojenik , davranışsal , organik teoriler ileri sürülmektedir.Son on yıldır, otizmin biyolojik bir kaynağının olduğu mutlaklık kazanmakta ve beyindeki birtakım yapısal anomalilerin otizme neden olduğu kabul edilmektedir. Bu mevzuda yapılan son araştırmalar, cerebellumun (beyincik) gelişmesi ile ilgili bir bozukluk olduğu üzerinde durmakta ve teknolojinin gelişmesine bağlı olarak, ilerde beyin yapısının daha detaylı inceleneceği düşünülmektedir. Otizmin, organik bir nedene bağlı olarak beynin kimi işlevlerini yerine getirememesi sonucu ortaya çıktığını öne süren bu teori, günümüzde epeyce benimsenmektedir. Teori, otistik çocuğun gösterdiği öğrenme, dikkat ve algı süreçleri ile ilgili yetersizliği kapsamaktadır.
Bu görüş tıpkı vakitte, otistik çocuktaki makul fizikî ve biyokimyasal farklılığı vurgulayan datalarla de doğrulanmaktadır. Otizmin ortaya çıkma riskini arttırmada, doğum öncesi ve sonrası oluşan biyolojik istikametten gereğince gelişememe ve bilhassa hamileliğin birinci üç ayında, olumsuz tesirleri olan kimi durumlar da etken olabilmektedir. Bunun yanısıra, genetik istikametten yapılan incelemelerde; otistik çocuklar ve ailelerinin kanında olağandan farklı bulgulara rastlandığı görülmektedir.
Son yapılan araştırmalar otizmin, sindirim sisteminde başlayan, sonuçlarını beyinde gösteren bir hastalık tablosu olduğunu ortaya koydu. Hakikaten otistik çocukların %76 ile %100’ünde mide-bağırsak sorunu var . Bu sorunlar karın ağrısı, geceleri uyanma, karın üzerine yatma, kronik ishal, kabızlık, ağız kokusu, gaz çıkarma ve geğirme şikayetleri ile karşımıza çıkar. Dışkı birçok kere pis kokulu olup, sindirilmemiş yiyecek modülleri ve yağ içerebilir. Otistik çocukların geçmişe yönelik dikkatli bir sorgulaması yapıldığında hastalık tablosunun gaz sancıları ve sık sık geceleri uyanma üzere mide-bağırsak şikayetleri ile başladığı ortaya konulabilir
Otizm’deki Afyon Teorisinin Geçerliliği Var mı?
Otizm tanısı almış birtakım çocukların ( lakin muhakkak hepsinin değil ), gastrointestinal problemleri olabilmektedir. Bu kümeye giren kimi çocuklarda da “sızıntılı bağırsak sendromu”ndan bahsedilmektedir. Otistik özellik gösteren çocuklarda, “sızıntılı bağırsak hastalığı”. Sızıntılı bağırsak sendromuna sahip hastaların bağırsaklarının çok geçirgen olduğu ve proteinler üzere büyük moleküllerin bağırsaklardan dışarı çıkabileceği münasebetiyle, otistik özellik gösteren çocuklarda bu büyük moleküllerin dışkı yoluyla atılmayıp ve kana karışarak beyne ulaşmasıyla, afyonunkine emsal bir uyuşturucu tesir yaratabileceği teorisi mevcuttur.Bu teoriye nazaran buğday ve süt ürünleri( Gluten –Kazein kaynakları ) diyetten çıkartıldığı vakit, çocuğun beyninde afyona misal bir cinsten bir uyuşmanın artık yaşanmayacağı ve çocuğun davranışları ile marifetlerinin büyük ölçüde gelişme gösteceği vurgulanmaktadır.Bu kuramın sonucu olarak şu varsayımda bulunulabilir: Şayet bir çocuğun günlük diyetinde çoğunlukla buğday ve süt eserleri (pizza, krakerler, süt, dondurma, yoğurt, sandviç) varsa durum daha vahim hale gelebilir, çocuğun afyon gibisi moleküllere bağımlı olduğu ve glutenden arınmış bir diyetin bu durumu önleyebileceği düşünülebilir.
Yapılan birçok çalışma, gluten içermeyen diyetlerin otizmin semptomlarının tedavisinde olumlu sonuç verdiğini gösterse de, hatırı sayılır öbür emniyetli çalışmalar da, tam aykırısı sonuca varmışlardır.Örneğin, Cincinnati Çocuk Hastanesi’nde Pediatri Kısmı Epidemioloji ve Biyoistatistik Merkezi ise bahis ile ilgili bir çalışma sonuçlarında“Yiyeceklerdeki proteinlerin beyin üzerindeki tesirlerini katılaştıracak bütüncül çalışmalar şimdi tamamlanmamıştır. Bu proteinler ve otizm ortasında bir neden-sonuç alakası olduğunu kanıtlayan deneysel bulgulara sahip değiliz. Bu sırf bir varsayımdan ibaret.” Biçiminde bir yorumda bulunmaktadır.
Glutensiz Diyet Neden İşe Fayda Üzere Görünüyor?
Birçok uzman otizme ‘giriş var, çıkış yoktur’ derken sizin üzere biyomedikal tedavi uygulayanlar vaktinde başlanırsa tedaviyle otizmim değerli ölçüde ve hatta tümüyle güzelleşebileceğini, ya da kıymetli ölçüde düzelebileceğini sav ediyorlar.
Maalesef -hepsi olmasa da- birçok çocuk psikiatristi ve nöroloji uzmanı otistik çocukların anne babalarına, otizmin bilinen bir nedeni olmadığını, hiçbir vakit düzelemeyeceğini söyleyip çocuklara çeşitli ilaçları vermekte ve davranış modifikasyonunun sundukları dışında bilinen öteki tedavi olmadığı söylemektedirler.
Tabii temel neden ortadan kaldırılmadığı için eğitimden de istenen fayda sağlanamamakta, yıllar süren eforlar anne-babaları bir taraftan maddi ziyana uğratmakta öbür taraftan da yılgınlığa sürüklemekte.
Son yıllarda yapılan araştırma ve uygulamalar, otizmin gizlerini süratle çözmeye başladı. Çok sayıda araştırma otistik çocuklarda beyin kan akımında azalma, hudut sistemi iltihabı (nöroenflamasyon), bağışıklık yetersizliği, okidatif gerilim, mitokondri işlev bozukluğu, sinir-ileticisi (nörotransmitter) bozuklukları, toksin temizleme problemleri ve bağırsak florası bozukluklarının varlığını gösterdi.
Otizmi tedavi edilemeyecek bir hastalık olarak lanse eden klasik tıbbın gericileri (tıp dininin papazları!) ya da kâfi bilgiye sahip olmamasına karşın uzman unvanına sahip ortaçağ başlı, ön yargılı doktorlar ne kadar karşı çıksa da, ya da en hafif tabiri ile burun kıvırsa da artık otizmin bilimsel ve tesirli bir tedavisi var.
DAN Protokolü ( Defeat Autism Now, Otizmi Artık Yen! )
Bu biyomedikal tedavi usulü son birkaç yıl içinde -henüz tam olgulaşmasa da- uygunca gelişti ve olumlu sonuçlarını göstermeye başladı. Hepsi olmasa bile kıymetli sayıda otistik çocuk faal bir tedavi ile kıymetli evreler kaydedebiliyor, hatta otizmden büsbütün kurtulmayı başaran çocukların sayısı hiç de az değil ve günden güne artıyor.
Biyomedikal tedavinin ne üzere ögeleri var?
• Doğal yiyeceklerden oluşan bir beslenme biçimi
• Glütensiz ve kazeinsiz diyet
• Vitamin, mineral ve amino asit eksikliklerinin giderilmesi
• Bağırsak florasının düzeltilmesi
• Sindirim enzimlerinin takviyesi
• Katkısız, doğal yiyeceklerin yenmesi
• Yaygın iltihabın ve hür radikallerin azaltılması
• Ağır metallerin temizlenmesi
• Hiperbarik oksijen tedavisi (HBOT)
• İlaçlar
• Eğitim
Glutensiz ve kazeinsiz diyetler uzman yardımı olmadan uygulanmak istendiğinde değerli ve uygulaması son derece güç, çok fazla vakit harcamayı ve çok bilgili olmayı gerektirdiği niyetini ortaya çıkarabilir. Birçok uzmanın teklifine nazaran de, bu diyet en azı üç ay boyunca uygulanmalıdır.Beslenme bilimi profesyonelleri ile ( Diyetisyenler) uygulandığında işin bu türlü olmadığı sonucu yaşanarak görülecektir.Tüm bilgiler bir ortada değerlendirildiğinde, bu diyet sonucunda çocuklarında bir gelişim görmek isteyen anne babalar, çocukta nitekim bir gelişme gözlemlediklerini bildireceklerdir. Ayrıyeten birçok çocuğun, özel diyetle olsun olmasın, üç ay içinde birçok yeni maharet edinebileceğini de unutmamız gerekiyor. Bunların dışında, bu tıp diyetleri uygulayarak, gastrointestinal bozuklukları olan çocuklar daha az gerilimli ve rahat bir metabolizmaya kavuşabilirken,yine bu beslenme hali, aileyi ve çocuğun sağlıklı büyüme –gelişmesini olumlu etileyebilmektedir.
