Prebiyotik- probiyotik nedir? ne işe fayda?
Bağırsak florasının sistemi, insan sıhhatinde epeyce değerli bir yere sahiptir. Sindirim sisteminde yaşayan mikroorganizmalar, sağlıklı bir sindirim sisteminin temel taşlarıdır. Bu canlı mikroorganizmalar ,bağışıklık sistemini üzerinde de hayli kıymetlidir.
‘Probiyotikler ve prebiyotikler nedir?’ dersek ; Probiyotikler, barsaklarda mikrobik dengeyi sağlayan canlı mikroorganizmalardır. Prebiyotikler , probiyotik mikroorganizmaların çoğalmasını sağlayan genelde besin lifi içerisinde yer alan sindirilmeyen besin bileşenleridir. En kıymetli probiyotikler, Lactobacillus ve Bifidobacterium çeşitleridir. Bunlardan bize en tanıdık olan yoğurtta bulunan laktik asittir.
Günümüzde barsak mikrobiyotası üzerine bir çok çalışma yürütülmektedir. Bu çalışmalara nazaran probiyotiklerin sıhhat üzerinde çeşitli olumlu tesirleri bulunmuştur. Probiyotikler;
Besinlerle alınan yahut bedende sindirim sorunları sonucu oluşan toksik unsurların bedenden atılmasını sağlarlar.
Kabızlık sıkıntısının ve ağız kokusu giderilmesine yardımcı olurlar.
Bağırsaklardaki ziyanlı bakterileri denetim altına alıp, bağışıklık sistemini güçlendirirler.
Antibiyotik kullanımı nedeniyle doğal florası bozulan bağırsakları yine düzenlenlerler.
B kümesi ve K vitamini üretimi ve emiliminde vazifelidirler.
Kalsiyumun bağırsaklardan emilimini arttırırlar.
Zararlı bakterilerin neden olduğu enfeksiyonları önlerler ,
Vajinal florayı istikrarda tutarak, vajinal enfeksiyonlara sebep olan patojen mikroorganizmaların (Candida) gelişimini engellerler.
İdrar yolu enfeksiyonlarına ve seyahatlerde ishale sebep olan E.coli bakterisinin gelişimini önlerler.
Alerji belirtilerini azaltırlar
Cildin görünümünün güzelleştirirler.
Sindirim kanalında kimi gerekli enzimleri üreterek sindirime katkıda bulunurlar. Laktoz ve protein sindirimini kolaylaştırmada etkilidirler.
Probiyotikler ; hayvansal protein ve yağlardan varlıklı beslenme biçimi, yetersiz lif içeren beslenme, antibiyotik kullanımı , yaş, gerilim, enfeksiyon, makus ve yetersiz beslenme , sindirim sorunlarından etkilenerek barsaklarda azalırlar. Kefir, probiyotik yoğurt, kımız, tarhana ,boza, turşu, ekşi mayalı ekmek üzere fermente erin besintüketilmesi ile barsaklardaki probiyotik bakteriler arttırılabilir.
Prebiyotikler; bağırsak mikroflorasının bileşimini ve aktivitesini olumlu tarafta etkileyerek, bağırsak hareketlerini düzenlemekte, kalsiyum ve magnezyum üzere minerallerin emilimini ve biyoyararlılığını (vücutta kullanım etkinliği) arttırıp ,patojen mikroorganizmaların çoğalmasını önlerler.
Prebiyotikler sindirilmeyen ve barsakta güzel ve faydalı bakterilerin sayılarının artmasını sağlayan besinlerdir. Soğan, sarımsak, kuşkonmaz, pırasa, enginar, yulaf ve muz üzere çok çeşitli bitkisel yiyeceklerde bulunurlar. Bunlar kısa zincirli karbonhidratlardır ve sindirim enzimleri tarafından parçalanmazlar. Kalın barsaklara kadar bütün bir halde gelip ,orada güzel bakteriler için yiyecek sağlarlar. Probiyotiklerle birlikte alığındığında barsak florasının desteklenmesinde daha aktif olurlar.
